نئووسترن چیست؟

Neo-Westerns - Logan & the Evolution of Western Movies

دوره: آموزش مفاهیم و اصطلاحات سینمایی

در این ویدیو با نگاهی به فیلم «لوگان» به عناصر ساختاری نئووسترن (وسترن نو) پرداخته می‌شود. ژانر وسترن در دوران معاصر دگرگون شده و بر خلاف وسترن کلاسیک که تمایز دقیقی میان خیر و شر در آن برقرار بود، در گونه‌ی فرعی نئووسترن چنین تمایزی دیده نمی‌شود و درون‌مایه‌ها بسیار پیچیده‌تر شده‌اند. گونه‌های سینمایی بر اساس انتظار تماشاگر تعریف می‌شوند. انتظار تماشاگر از فیلم وسترن این است که چشم‌اندازهای شاخص این قبیل فیلم‌ها، شخصیت‌های قانون‌شکن و مردان قانون و صحنه‌هایی مانند دوئل با جلوه‌های نمایشی ببیند. انتظارات ژانری تماشاگر را در سه رده‌ی کلی می‌توان خلاصه کرد: شخصیت، زمان و مکان رویدادها و درون‌مایه.

فیلم «لوگان» هر سه مقوله‌ی ذکر شده را دارد و می‌توان آن را نمونه‌ای بی‌نقص از وسترن نو به شمار آورد. وسترن ژانر کهن‌الگوهاست و مفاهیمی همچون خیر و شر در آن به روشنی تعریف و فهمیده می‌شوند. مردان خوب وسترن کلاسیک وظیفه دارند نظم و قانون را به غرب وحشی بازگردانند. پروتاگونیست باید به‌شیوه‌ی مرزنشینان عدالت را برقرار کند یا اگرچه شخصیتی آرام و قیافه‌ای بی‌اعتنا دارد، وادار می‌شود دست به اقدام خشن بزند. در وسترن نو پروتاگونیست‌ها اغلب از ریشه‌ی خود بریده‌اند. خود را در دنیایی می‌یابند که با دیدگاه آن‌ها درباره‌ی اخلاق و عدالت خصومت دارد. صحنه‌ی داستان از لحاظ مکانی در چشم‌اندازهایی مشابه ژانر وسترن می‌گذرد؛ اما دوره‌ی تاریخی آن به دوران مدرن نزدیک‌تر است. درون‌مایه‌های نئووسترن اغلب بریدن از ریشه‌ها و بی‌سروسامانی است و ممکن است قهرمانی بریده از ریشه‌ها یا ارزش‌های سنتی در محیطی پساوسترن موضوع فیلم باشد. در ژانر فرعی (زیرگونه‌ی) وسترن نو لااقل یکی از شخصیت‌ها خود را به‌عنوان یک کهن‌الگوی وسترن کلاسیک می‌نمایاند؛ اما با زمانه و دنیایش سازگار نیست. ارتباط شخصیت با مکان و زمان داستان باعث می‌شود بی‌ریشه و نابه‌جابودن او وضوح بیشتری بیابد. بی‌قانونی، میرایی و اصالت وجود(اگزیستانسیالیسم) درون‌مایه‌های مهم فیلم نئووسترن هستند. در فیلم «لوگان» به‌عنوان نمونه؛ قهرمان داستان تنها و مسئله‌دار، مستعد خشونت، مخالف تغییر و همیشه با خودش درگیر است. مقابل روحیه‌ی قهرمانی مرسوم مقاومت می‌کند. نامیراست و بنابراین به دوره‌ی تاریخی خاصی وابسته نیست. از ‌ریشه‌هایش بریده و همیشه بی‌خانمان است. به این ترتیب شخصیت لوگان بیشتر بریده و ازخودبیگانه به نظر می‌رسد. او نمی‌تواند با جایگاهش در دنیا کنار بیاید و به پایان زندگی و گسست ارتباط با دیگران نزدیک است. یکی از مهم‌ترین درون‌مایه‌های این فیلم فناپذیری است. لوگان ذاتاً فارغ از زمان است؛ چون نامیرا بودنش او را از زمان فراتر می‌برد. برای ساختن یک فیلم ژانری مانند وسترن یا نئووسترن عناصر متعددی را باید در نظر گرفت؛ اشیای صحنه و لباس‌ را در تجزیه‌وتحلیل صحنه‌ها مشخص کرد و تابلوی ایده‌ (مودبورد) درست کرد تا در یافتن لوکیشن کمک کند و بر اساس آن برای سرپرست دپارتمان‌های تولید فیلم یادداشت نوشت.

سطح : مقدماتی تا پیشرفته